Hematocrit là gì? Đóng vai trò như thế nào trong xét nghiệm máu Update 10/2024

Hematocrit là gì? Nếu làm việc trong ngành y học thì mọi người sẽ không còn xa lạ với thuật ngữ này. Vậy Hematocrit là gì? Có vai trò như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp cho câu hỏi này một cách chi tiết và chính xác nhất.

Xin mời các bạn cùng theo dõi ngay thông tin ngay sau đây. Sẽ giúp các bạn hiểu chi tiết hơn về Hematocrit là gì nhé!

Hematocrit là gì?

Hematocrit hay được viết tắt là HCT, có nghĩa là dung tích hồng cầu. Đây là một chỉ số chỉ thể tích tế bào có trong máu chủ yếu là hồng cầu. Chỉ số này đóng vai trò rất quan trọng trong xét nghiệm máu nói riêng và các xét nghiệm y khoa nói chung.

Thông qua Hematocrit người ta có thể chỉ ra và tính toán được chính xác các công thức máu. Từ đó sẽ biết được tình trạng của bệnh nhân hiện tại. Và chuẩn đoán được nguyên nhân gây bệnh. Các bác sĩ sẽ yêu cầu bạn phải xét nghiệm HCT trong trường hợp bạn bị thiếu máu. Bác sĩ sẽ lấy máu tĩnh mạch để xét nghiệm chỉ số Hematocrit.

Hematocrit là gì? Có ý nghĩa như thế nào?

Tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính, chỉ số Hematocrit sẽ có sự khác nhau. Ở một người bình thường không mắc bệnh liên quan đến hồng cầu, có sức khỏe tốt. Chỉ số hematocrit chiếm 34 – 44% ở nữ, còn đối với nam giới chiếm 37 – 48%.

Nguyên nhân làm cho chỉ số Hematocrit thay đổi

Nguyên nhân làm cho chỉ số Hematocrit thay đổi có thể là do tình trạng sinh lý hoặc hoạt động thể chất của cơ thể thay đổi. Có hai trường hợp thường gặp đó là chỉ số Hematocrit tăng và giảm.

Nguyên nhân dẫn đến việc HCT tăng là do:

  • Rối loạn dị ứng
  • Chúng tăng hồng cầu
  • Tắc nghẽn phổi mạn tính
  • Xơ hóa phổi
  • Tim bẩm sinh
  • Bệnh mạch vành
  • Giảm lưu lượng máu
  • Cơ thể mất nước
  • Người thường xuyên hút thuốc lá
  • Hoặc người ở trên núi cao

Nguyên nhân dẫn đến HCT giảm là do:

  • Người đang trong thời kỳ thai nghén
  • Thiếu máu hoặc bị mất máu
  • Người bệnh bạch cầu
  • Người thiếu sắt, vitamin B6,B12, folate
  • Người suy dinh dưỡng

Quy trình xét nghiệm Hematocrit

Quy trình xét nghiệm Hematocrit bao gồm hai phương pháp chính, đó là thủ công và tự động. Chi tiết cụ thể trong từng phương pháp như sau:

1. Phương pháp thủ công

Máu sẽ được chống đông sau khi xét nghiệm và đem vào ống Hematocrit, khắc vạch từ 0 – 100. Khi mang ống đi ly tâm máu sẽ được tách làm hai phần. Phần bên trên là huyết tương màu vàng, ở phía dưới là các tế bào máu. Lớp đỏ dày cuối cùng là tập trung hồng cầu. Đọc kết quả ở phần này sẽ biết được chỉ số HCT.

Phương pháp xét nghiệm Hematocrit.

2. Phương pháp tự động

Nhằm tiết kiệm thời gian trong việc xét nghiệm y học và tăng độ chính xác. Thì ngày nay máy móc được đưa vào sử dụng rất phổ biến. Vì vậy chúng ta có thể sử dụng máy phân tích tự động. Số lượng hồng cầu sẽ được tự động tính toán và cho ra chỉ số hematocrit chính xác. Do không có khoảng trống ở giữa các hồng cầu.

Các công thức liên quan đến Hematocrit là gì?

Hematocrit là chỉ số có vai trò quan trọng trong việc xét nghiệm máu và được dùng trong nhiều công thức. Để đưa ra thông tin chính xác về tình trạng máu của bệnh nhân. Các công thức cụ thể liên quan đến chỉ số hematocrit bao gồm:

1. Thể tích trung bình hồng cầu

MCV là một chỉ số của thể tích trung bình hồng cầu, và sử dụng đơn vị đo là Femtolit.

Công thức để tính MCV = HCT/Số hồng cầu

  • Nếu MCV < 80fl, có nghĩa là bệnh nhân thiếu máu hồng cầu nhỏ.
  • Nếu MCV ở trong khoảng 80fl đến 105fl, Có nghĩa là bệnh nhân thiếu máu hồng cầu bình.
  • Nếu MCV > 105fl, tức là bệnh nhân thiếu máu hồng cầu đại.

2. Nồng độ Hemoglobin trung bình hồng cầu

MCHC là chỉ số chỉ nồng độ Hemoglobin trung bình hồng cầu có đơn vị đo là g/dl hoặc g/l.

Công thức tính chỉ số MCHC = Hb/Hct
(Hb là nồng độ Hemoglobin có trong máu)

Trong trường hợp MCHC có giá trị bình thường là 33.04. – 35 g/dl với nữ và 32.99 – 34.79 g/dl với nam. Đồng nghĩa với việc bệnh nhân thiếu máu đẳng sắc. Còn trong trường hợp MCHC < 32 g/dl, thì có nghĩa là bệnh nhân thiếu máu nhược sắc.

Hy vọng qua bài viết trên các bạn đã hiểu rõ hơn về Hematocrit là gì? Quy trình xét nghiệm ra sao? Và các công thức liên quan đến Hematocrit là như thế nào? Chúc các bạn thành công!